ประโยชน์ของพริกดีต่อสุขภาพ

สารบัญ

• สารอาหารในพริก
• ประโยชน์ของพริกที่ดีต่อสุขภาพ
• ทำไมพริกถึงเผ็ด?
• สารแคปซินคืออะไรและ มีประโยชน์อย่างไร
• ทำไมเผ็ดแต่มีความสุข?
• ควรทานเผ็ดระดับไหนถึงดีต่อสุขภาพ?
• วิธีการแก้ความเผ็ด
• เมนูน้ำพริก 4 ภาค

พริกเป็นพืชที่นิยมทานในประเทศไทยมาก เนื่องจากพริกมีรสเผ็ด และการปลูกไม่ยาก เนื่องจากเหมาะกับสภาพอากาศในประเทศไทย 📌อ่านเพิ่ม วิธีการปลูกพริกให้ดก , ชนิดของพริกต่างๆที่ควรปลูก 

พริกกินต้านโรคได้ เพราะพริกมีสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายมากมาย เช่น

1. อุดมได้ด้วยวิตามินเอ พริกมีสารสีอยู่หลายชนิด จึงมีสีสันสดใส ทั้งสีแดง เหลือง เขียว สารสีในพริกส่วนใหญ่คือ “เบต้าแคโรทีน” 

เมื่อทานพริกเข้าไป เบต้าแคโรทีนจะถูกส่งไปที่ตับ เพื่อเปลี่ยนเป็นวิตามินเอ ซึ่งช่วยบำรุงสายตา และเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยทำให้ร่างกายแข็งแรง และช่วยชะลอความแก่

2. วิตามินซีสูง

วิตามินซีมีมากในพริกหวาน ซึ่งเป็นพริกที่มีวิตามินซีมากที่สุด เมื่อเทียบกับส้มที่มีน้ำหนักเท่ากันแล้ว พริกหวานมีวิตามินซีมากกว่า 3-4 เท่า

การกินวิตามินซีในปริมาณพอเหมาะ จะช่วยให้ผนังหลอดเลือดยืดหยุ่นและแข็งแรง การกินผักและผลไม้ที่มีวิตามินสูงๆ อย่างพริก จึงช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟันได้

พริกมีรสเผ็ดเพราะมีสารที่ชื่อว่า สารแคปไซซิน (Capsaicin) ซึ่งอยู่ในผลพริก ซึ่งอยู่ในบริเวณเยื่อแกนกลางสีขาว หรือเรียกว่ารก ในปริมาณมาก  ส่วนในบริเวณเนื้อเปลือกหรือเมล็ดพริกจะมีสารแคปไซซิน เป็นสารที่ให้ความเผ็ดในพริก มีหน่วยเป็นสโควิลล์ (Scoville) โดยพริกที่มีความเผ็ดร้อยละ 1 จัดเป็นพริกที่มีความเผ็ดมากที่ 100% หรือมีค่าเท่ากับ 175000 สโควิลล์ ซึ่งจำแนกออกเป็น 3 ชนิด คือ

1. พริกเผ็กมาก เป็นพริกที่มีความเผ็ดในช่วง 70000-175000 สโควิลล์ พบได้ในพริกขนาดเล็ก มักนำมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย เช่นพันธุ์ ตาบาสโก
2. พริกที่มีความเผ็ดปานกลาง เป็นพริกที่มีความเผ็ดในช่วง 35000 – 70000 สโควิลล์ พริกชนิดนี้มักประกอบอาหาร เช่นพริกขี้หนู พริกชี้ฟ้า พริกหัวเรือ พริกสีทน พริกช่อ
3. พริกเผ็ดน้อย หรือไม่เผ็ด เป็นพริกที่มีความเผ็ดในช่วง 0-35000 สโควิลล์ มักเป็นพริกที่มีขนาดใหญ่ เนื้อหนา ผลมีลักษณะกลม สั้น มักนำมาสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหย เช่น พริกหยวก พริกหวาน เป็นต้น

เรียงลำดับความเผ็ดจากรายการพริกข้างบนระดับความเผ็ดจากมากไปน้อยดังนี้ 

• พริกขี้หนู (Thai Pepper) มีระดับความเผ็ดอยู่ที่ 100,000-350,000 SHU*
• พริกชี้ฟ้า (Cayenne) มีระดับความเผ็ดระดับปานกลาง 30,000- 50,000 SHU*
• พริกหยวก หรือ พริกหวาน (Bell pepper หรือ Italian Sweet) ไม่มีความเผ็ด = 0 SHU*

หมายเหตุ: *หน่วยวัดระดับความเผ็ดร้อนของพริก เรียกว่า Scoville heat unit หรือ SHU

สารแคปไซซิน ซึ่งเป็นสารไม่มีสี ไม่มีกลิ่น พบมากในรกพริก

แคปไซซินคือต้นกำเนิดของความเผ็ด เมื่อเรากินพริกและสัมผัสพริก แคปไซซินจะออกฤทธิ์คล้ายการเผาไหม้ ทำให้เนื้อเยื่อที่สัมผัสพริก เช่นภายในช่องปากแสบและระคายเคืองเหมือนถูกเผา สมองจะตอบสนองต่อความเผ็ดด้วยการสั่งให้ร่างกายสร้างเมือกเคลือบผิวบริเวณนั้น เช่นน้ำลาย น้ำมูก น้ำตา เพื่อลดการระคายเคือง จึงเป็นสาเหตุที่ว่า ทำไมเวลาทานอาหารเผ็ด จึงมีน้ำมูกน้ำตาไหลออกมา

สารแคปไซซินมีประโยชน์ดังนี้

สารแคปไซซินนับเป็นสาระสำคัญในผลพริกที่น่าสนใจมาก จากงานวิจัยพบว่าแคปไซซินมีสรรพคุณต่างๆ เช่น

• บรรเทาอาการหวัด คัดจมูก
• ช่วยให้ร่างกายเผาผลาญพลังงานได้ดีขึ้น
• สมานแผลในกระเพาะอาหาร
• ลดคอเลสเตอรอล

นอกจากนี้แล้ว พริกยังมีประโยชน์โดยสารสกัดจากพริกไล่แมลงหรือนำใบมาถูบริเวณที่ถูกมดคันไฟกัด ก็ช่วยให้หายคันได้

นอกจากแคปไซซินจะกระตุ้นให้น้ำมูกน้ำตาไหลแล้วยังกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารแห่งความสุขที่เรียกว่า เอนดอร์ฟิน (endorphin) ออกมา เพื่อผ่อนคลายความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นจากพริก นี่จึงเป็นเหตุผลที่บางคนชอบกินอาหารเผ็ด เพราะแม้จะเจ็บปวด แต่มีความสุข

ชนิดพริกที่เป็นแชมป์แห่งความเผ็ด คือ พริกบุตโจโลเกีย (Bhut Jolokia) จากประเทศอินเดีย พริกชนิดนี่มีชื่อไทยว่า พริกพิโรธ มีความเผ็ดมากถึง 1,001,304 สโกวิลล์ ซึ่งเผ็ดกว่าพริกขี้หนูของประเทศไทยประมาณ 10 เท่า

พริกช่วยทำให้เราเจริญอาหาร แต่ก็ควรมีปริมาณในการทานที่เหมาะสม คือรับประทานพริกอย่างน้อย 20 กรัม โดยเริ่มรับประทานแต่น้อยก่อน แล้วค่อยเพิ่มปริมาณ ทั้งนี้เพื่อให้ระบบทางเดินอาหารสามารถปรับตัวรับความเผ็ดร้อนได้ดังนั้นการรับประทานอาหารรสเผ็ด ควรคำนึงว่าพริกแต่ละชนิดมีระดับความเผ็ดไม่เท่ากัน รวมทั้งร่างกายของแต่ละคน มีความทนต่อความเผ็ดที่ต่างกัน ควรรับประทานแต่พอเหมาะเพื่อสุขภาพของคุณ