เคล็บลับปลูกมะเขือยาวใหญ่ไร้โรค

• มะเขือยาวปลูกได้ในดินแทบทุกชนิด แต่ดินที่เหมาะสมต่อการปลูกมะเขือยาวที่สุดคือ ดินร่วนปนทราย มีการระบายน้ำและถ่ายเทอากาศดี

• เนื่องจากมะเขือยาวเป็นพืชผักยืนต้นที่มีอายุมากกว่า 6 เดือน มีรากแก้วหยั่งลึกและมีรากฝอยกระจายตามผิวดิน การเตรียมดินปลูกจึงควรใช้ไถดินให้ลึกประมาณ 20-25 เซนติเมตร
• ตากดินไว้ประมาณ 10-15 วันเพื่อฆ่าเชื้อโรคแมลงและวัชพืช หลังจากนั้นให้ทำการไถพรวนแล้วยกแปลงปลูกขนาดกว้าง 1-1.2 เมตร ยาวตามความเหมาะสมของพื้นที่ เว้นทางเดินระหว่างแปลง 50 เซนติเมตร ซึ่งทางเดินนี้อาจจะเปลี่ยนเป็นร่องน้ำก็ได้
• หลังจากเตรียมแปลงปลูกเสร็จแล้วให้ขุดหลุมปลูก โดยใช้ระยะระหว่างต้น 50 เซนติเมตร ระยะระหว่างแถว 80 เซนติเมตร ปลูกแปลงละ 2 แถว รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอกหลุมละ 1 กำมือ ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 หลุมละ 1 ช้อนชา คลุกเคล้าดินและปุ๋ยให้เข้ากันดี รดน้ำเฉพาะที่หลุมปลูกให้ชุ่มแล้ว นำต้นกล้ามาปลูกลงในหลุม
• การปลูก เมื่อต้นกล้ามะเขือยาวอายุได้ประมาณ 30-35 วันให้ ย้ายลงปลูกในแปลงที่ได้เตรียมไว้แล้ว ก่อนย้ายกล้าไปปลูกควรเตรียมต้นกล้าให้แข็งแรงด้วยการงดให้น้ำก่อนย้ายกล้าประมาณ 2-3 วัน
• เมื่อถึงวันย้ายกล้าควรรดน้ำบนแปลงเพาะกล้าให้ชุ่มเพื่อให้เวลาถอนรากของต้นกล้าจะ ไม่กระทบกระเทือนมากนัก ในวันที่มีอากาศมืดครึ่ม ความระมัดระวัง เวลาย้ายปลูกที่เหมาะสมคือเวลาบ่ายถึงเย็น การย้ายกล้าควรขุดให้ดินติดรากมากๆ หลังจากปลูกเสร็จควรรดน้ำตามทันทีและควรใช้วัสดุบังแดดในระยะแรกสัก 2-3 วัน เพื่อให้ต้นกล้าตั้งตัวได้เร็วขึ้น หลังปลูกหากมีต้นตายควรรีบซ่อมทันที เพื่อช่วยให้ต้นมะเขือยาวมีการเจริญเติบโตที่ใกล้เคียงกัน

• ก่อนเพาะกล้าควรนำเมล็ดมะเขือยาวมาแช่น้ำ 1 คืน แล้วนำไปห่อผ้าขาวบางเก็บไว้ ในที่ร่มและชิ้นอีก 1-2 คืน เมื่อรากเริ่มงอกให้นำเมล็ดมาเพาะลงแปลงต่อไป
• วิธีการเพาะกล้า โดยใช้ไม้ขีดหลังแปลงเพาะให้เป็นร่องลึก 1-1.5 เซนติเมตร ให้แต่ละร่องหรือแถวห่างกัน 15 เซนติเมตร โรยเมล็ดพันธุ์มะเขือ ยาวให้เป็นแถวแบบเรียงเมล็ด อย่าให้เมล็ดซ้อนกันมากเพราะต้นกล้าจะถี่ เกินไป ทำให้กล้าเน่าได้ง่าย จากนั้นจึงนำขี้เถ้าแกลบหรือปุ๋ยคอกมากลบ คลุม แปลงเพาะด้วยฟางหรือหญ้าแห้งบางๆ รดน้ำให้ชุ่ม ดูแลรักษาและรดน้ำให้ ความขึ้นอยู่เสมอไปจนกระทั่งต้นกล้ามะเขือยาวอายุได้ 30-35 วัน จึงย้ายไป ปลูกในแปลงปลูกต่อไป

• ในช่วงแรกหลังจากปลูกควรใด้มีการให้น้ำอย่างเพียงพอและสม่ำเสมอ แต่ไม่ควรให้น้ำมากเกินไปจนเปียกแฉะเพราะจะทำให้มะเขือยาวเน่าเสียหายได้
• ในระยะเริ่มออกดอกและติดผลมะเขือยาวจะต้องการน้ำมาก ถ้าขาดน้ำในช่วงนี้ดอกจะร่วงและไม่ติดผล หรือติดผลแต่ไม่สมบูรณ์ ผลมีขนาดเล็ก สีไม่สด ผลผลิตลดลง เพราะฉะนั้นจึงควรรดน้ำให้ความชื้นแก่มะเขือยาวอยู่เสมอตั้งแต่เริ่มปลูกไปจนถึงเก็บเกี่ยว

• ถ้าอุณหภูมิต่ำกว่า 17 องศาเซลเซียส การเจริญเติบโตจะหยุดชะงัก มะเขือยาวชอบแสงแดดเต็มที่ตลอดวัน ดังนั้น การปลูกมะเขือยาวในที่กลางแจ้งจะได้ผลดีกว่าการปลูกในร่มเงา แต่อย่างไร ก็ตามในประเทศไทยสามารถปลูกมะเขือยาวได้ตลอดทั้งปี

• ใส่ปุ๋ยอินทรีย์ เช่นปุ๋ยคอก หรือ ปุ๋ยไส้เดือน

การใช้ปุ๋ยขี้วัวและปุ๋ยไส้เดือนบำรุงต้นมะเขือยาวเพื่อบำรุงต้น ควรใส่ในอัตราดังนี้

• ปุ๋ยขี้วัว ใส่ในอัตรา 1-2 กิโลกรัมต่อต้น โรยรอบโคนต้นให้ห่างจากลำต้นประมาณ 5-10 เซนติเมตร ทุก 15-20 วัน
• ปุ๋ยไส้เดือน ใส่ในอัตรา 1-2 ช้อนโต๊ะต่อต้น โรยรอบโคนต้นให้ห่างจากลำต้นประมาณ 5-10 เซนติเมตร ทุก 15-20 วัน

ปุ๋ยขี้วัวและปุ๋ยไส้เดือนเป็นปุ๋ยอินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อพืช มีคุณสมบัติในการปรับปรุงโครงสร้างของดิน ทำให้ดินร่วนซุย ระบายน้ำและอากาศได้ดี ช่วยให้รากพืชสามารถชอนไชและแพร่กระจายได้กว้าง ส่งผลให้พืชเจริญเติบโตได้ดี ใบเขียวเข้ม และติดผลดก

• กรณีใส่ปุ๋ยเคมี: ขณะเตรียมหลุมปลูกให้ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักหลุมละ 1 กำมือ และปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 หลุมละ 1 ช้อนชารองก้นหลุมก่อนปลูก เมื่อต้นมะเขือยาวอายุได้ 15 วันให้ใส่ปุ๋ยยูเรียอัตรา 10 กิโลกรัม/ไร่ โดยหว่านหรือโรยรอบๆโคนต้นแล้วพรวนดินกลบ และใส่ปุ๋ยครั้งที่สามโดยไม่ ปุ๋ยสูตร 12-24-12 ในอัตรา 50 กิโลกรัม/ไร่ โดยหว่านหรือโรยรอบๆโคนต้นแล้วพรวนดินกลบ หลังจากใส่ปุ๋ยจะต้องรดน้ำตามทุกครั้ง เพื่อให้ต้นมะเขือยาวได้ดูดธาตุอาหารจากปุ๋ยไปใช้ประโยชน์ได้ดีขึ้นและลดการสูญเสียของปุ๋ย

• ในระยะที่ต้นมะเขือยาวยังเล็กอยู่ควรทําการพรวนดินพูนโคนต้น เพื่อให้ดินร่วนโปร่ง ระยาบน้ำและถ่ายเทอากาศได้ดี  การพูนโคนจะทำให้ต้นมะเขือไม่ล้มง่าย และให้กำจัดวัชพืชด้วย อย่าปล่อยให้วัชพืชเจริญเติบโตจนแย่งน้ำและอาหารจากต้นมะเขือยาวได้ แต่เมื่อมะเขือยาวเจริญเติบโตจนคลุมแปลงแล้วไม่ควรทำการพรวนดินอีก เพราะจะไปกระทบกระเทือนต่อรากได้ง่าย

• ในช่วงฤดูแล้งควรนำฟางข้าวหรือหญ้าแห้งมาคลุม โคนต้นหรือคลุมแปลงไว้ เพื่อช่วยรักษาความชุ่มชื้นในดิน คลุมวัชพืชในแปลง และยังช่วยรองผลมะเขือยาวไม่ให้เปื้อนดิน ผลไม่สกปรก และไม่ถูกเชื้อโรคเข้าทำลาย

• ในระยะแรกของการเจริญเติบโตควรมีการตัดแต่งกิ่ง แขนงโดยเฉพาะกิ่งโคนต้นออกบ้าง เหลือไว้เฉพาะกิ่งกระโดง เพื่อให้ต้นมะเขือยาวเจริญเติบโตแข็งแรงและได้รูปทรงที่ดี เมื่อออกดอกติดผลจะได้กระจายไปทั่วต้น และเมื่อต้นมะเขือยาวเจริญเติบโตมากแล้วควรตัดแต่งใบที่อยู่ด้านล่างออกเสียบ้าง
• หลังจากเก็บเกี่ยวผลผลิตมะเขือยาวไปได้ระยะหนึ่ง ต้นอาจจะสูงเกินไปหรือสังเกตเห็นว่าผลผลิตลดลง ขนาดผลเริ่มไม่ได้มาตรฐาน ถ้าสามารถทำได้ควรตัดแต่งต้นมะเขือลงเหลือความสูงประมาณ 50 เซนติเมตร ตัดแต่งใบออกให้หมด ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 อัตรา 50 กิโลกรัม/ไร่ พรวนดินและ ให้น้ำสม่ำเสมอ ต้นมะเขือยาวก็จะแตกยอดขึ้นมาใหม่และสามารถเก็บเกี่ยว ผลผลิตได้อีกโดยไม่ต้องปลูกใหม่

• อายุการเก็บเกี่ยวของมะเขือยาวจะแตกต่างกันใน แต่ละพันธุ์คือประมาณ 60-80 วันหลังย้ายปลูกลงแปลง
• ควรเลือกเก็บในขณะที่ผลไม่อ่อนหรือแก่เกินไป เพราะถ้าผลอ่อนเกินไปจะได้น้ำหนักน้อย และเก็บไว้ได้ไม่นาน ถ้าผลค่อนข้างแก่จะมีคุณภาพต่ำ ถ้าหากมีการดูแลรักษาต้นมะเขือยาวดีจะสามารถทยอยเก็บเกี่ยวผลได้ นาน 6-8 เดือน