มะเขือเปราะเป็นผักคู่ครัวไทยมานาน และนิยมนำมาประกอบอาหารหลายๆๆ เมนู และเป็นวัตถุดิบประกอบอาหารในเมนูแกงเผ็ด แกงป่า ผัดผัก ทอด หรือต้ม ทำได้หลากเมนู มะเขือเปราะมีรสหวาน และกรอบ นอกจากนี้แล้วยังมีหลากสายพันธุ์ ที่มีขนาดและสีสันที่ต่างกัน มารู้ที่มา และสายพันธุ์ต่างๆของมะเขือเปราะที่นิยมทาน พร้อมทั้งวิธีการปลูกให้ดก และปลูกอย่างไรให้รอดจากแมลงและโรคต่างๆ
มารู้จักมะเขือเปราะกันเถอะ
• ถิ่นกำเนิดของมะเขือเปราะ
- มะเขือเปราะมีถิ่นกำเนิดในประเทศอินเดีย
- มะเขือเปราะเป็นพืชในวงศ์ SOLANACEAE หรือวงศ์มะเขือ เช่นเดียวกับ มะเขือยาว มะเขือม่วง มะเขือพวง มะเขือเทศ
- มะเขือเปราะมีชื่อสามัญภาษาอังกฤษว่า Eggplant หรือ Brinjal
- ชื่อวิทยาศาสตร์ Solanum melongena Linn.
- นอกจากนี้มะเขือเปราะยังมีชื่อเรียกที่ต่างกันในแต่ละภูมิภาค
- ภาคกลาง เรียกว่า มะเขือเสวย, มะเขือขื่น
- ภาคเหนือ เรียกว่า มะเขือคางกบ , มะเขือขันคำ, มะเขือแจ้
- ภาคใต้ เรียกว่า เขือหิน
• ลักษณะทั่วไปของมะเขือเปราะ
ลักษณะทรงต้น
ไม้พุ่มขนาดเล็ก ลำต้นเขียว ทั่วทั้งลำต้น
ลักษณะดอก
เป็นช่อบนลำต้นระหว่างข้อดอกมีกลีบเลี้ยงสีเขียว 5-10 กลีบ มีกลีบดอกสีม่วงอ่อน5กลีบ มีเกสรสีเหลือง
ลักษณะใบ
ใบเดี่ยวกลมรี ออกแบบสลับ ขอบใบหยักเว้าเป็นแฉกหลาย โคนไม่เท่ากัน
ลักษณะผล
ผลกลมแป้น เปลือกสีเขียวมีริ้วสีขาว เมื่อแก่เปลือกเปลี่ยนเป็นสีเหลือง เมล็ดภายในสีน้ำตาล
• สายพันธุ์ของมะเขือเปราะที่นิยม
สายพันธุ์ของมะเขือเปราะที่นิยมทานในไทยมีหลากชนิด เช่น สีขาว สีม่วง สีเขียว และสีเขียวลายขาว
นอกจากนี้ยังมีลักษณะทรงที่ต่างกันเช่น ทรงกลม ทรงรี หรือทรงฟักทอง นิยมนำมาทานเป็นผักสดกับน้ำพริกชนิดต่างๆ หรือนำมาปรุงอาหารในประเภทต่างๆ เช่น แกงเผ็ด แกงป่า และอื่นๆ มีดังนี้
มะเขือเปราะเจ้าพระยา
(Chao phaya eggplant)
เป็นชนิดที่นิยมนำประกอบอาหารไทยมากที่สุด เช่น แกงเขียวหวานไก่หรือหมู มะเขือเปราะผัดพริกแกง หรือ ทานสด
ลักษณะของมะเขือเปราะเจ้าพระยา ผลสีขาวผสมลายเขียวอ่อนๆ ลูกกลมๆ รสชาติหวานกรอบ
มะเขือเปราะคางกบ
(Thai green round eggplant)
มีลักษณะคล้ายมะเขือเปราะเจ้าพระยา แต่มีลายสีเขียวที่เข้มและชัดเจนมากกว่า นิยมนำทำอาหารคล้ายกับมะเขือเปราะเจ้าพระยา
มะเขือเปราะตอแหล (Thai mini eggplant)
หรือมะเขือสะดิ้ง เป็นมะเขือเปราะขนาดเล็ก ทรงกลม นิยมทานผลสด เป็นผักแนมกับน้ำพริกต่างๆ มีหลากสี
มะเขือไข่เต่า
(Thai turtle egg eggplant)
หรือมะเขือลาย เป็นมะเขือเปราะที่มีรูปทรงรี นิยมนำมาทานผลสด เป็นผักแนม
มะเขือจาน
(Thai ribbed eggplant)
เป็นมะเขือที่มีลักษณะผลเหมือนผลฟักทองซึ่งมีขนาดเล็ก ผิวเรียบ ขอบผลหยัก มีหลากสี
• การปลูกและการดูแลมะเขือเปราะให้ออกลูกดก
เตรียมดิน
- ผสมดินสำเร็จกับปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมักในอัตราส่วน 2:1 นำต้นกล้ามะเขือเปราะ อายุ 1เดือนลงปลูกในกระถาง หรือแปลงที่เตรียมดินไว้กลบ
การรดน้ำ
- หลังจากย้ายกล้าลงในกระถาง หรือแปลงปลูกให้รดน้ำให้ชุ่ม ทุกเช้า – เย็น ไม่ควรรดให้แฉะมาก
- เมื่อต้นกล้าตั้งตัวดีแล้วรดน้ำเพียงวันละ 1 ครั้ง
- ช่วงที่ติดผลให้รดน้ำสม่ำเสมอ
การใส่ปุ๋ยบำรุงต้น&ผล
- การใส่ปุ๋ยอินทรีย์ หรือปุ๋ยเคมีขึ้นอยู่กับความสะดวกของผู้ปลูก โดยเลือกวิธีใดวิธีหนึ่งในการบำรุง
แบบที่ 1: การใส่ปุ๋ยอินทรีย์
- หลังจากย้ายต้นกล้าใส่ปุ๋ยชีวภาพผสมน้ำในอัตราส่วน 1 ช้อนโต๊ะ/ น้ำ 20 ลิตร
- หลังจากให้ปุ๋ย งดให้น้ำ 1 สัปดาห์ หลังจากนั้นลดการให้น้ำเหลือเพียงสัปดาห์ละ 1 ครั้ง หากเป็นช่วงอากาศร้อนก็ให้น้ำบ่อยขึ้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ
- เมื่อต้นมะเขือปลูกได้ครบ 45 วันจะเริ่มติดดอกจึงพ่นฮอร์โมนชีวภาพเร่งดอกเร่งผล และดูแลด้วยการให้น้ำอย่างต่อเนื่อง พร้อมกับใช้น้ำหมักจุลินทรีย์ในอัตราส่วน 100 ซีซี / น้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่นควบคู่ไปด้วยทุก 20-30 วัน
- เมื่อต้นอายุครบ 100 วัน ก็เริ่มเก็บผลผลิตได้ ครั้งแรกที่ติดผลประมาณ 4-5 ผล/ต้น จากนั้นเมื่อบำรุงต้นไปเรื่อยๆ ด้วยการใส่ปุ๋ยคอกที่โคนต้น และใช้น้ำหมักชีวภาพผสมน้ำในอัตราส่วน 500 ซีซี / น้ำ 10 ลิตร ฉีดพ่นสัปดาห์ละ 1 ครั้ง รวมถึงการใช้ปุ๋ยชีวภาพ เพื่อเร่งดอกและขับไล่แมลงรบกวน
แบบที่2:บำรุงด้วยปุ๋ยเคมี
- หลังย้ายต้นกล้าปลูก 7-10 วัน ให้ใส่ปุ๋ย 40-0-0
- หลังย้ายปลูก 30 วัน ให้ใส่ปุ๋ย 15-15-15
- เมื่อออกดอกติดผลให้ใส่ปุ๋ย 13-13-21 หรือ 8-24-24 ทุก 20 วัน
การเก็บเกี่ยวผลผลิต
- เมื่ออายุ 65-70 วัน ผลผลิตเริ่มออก ควรเลือกเก็บผลผลิตขนาดที่เหมาะสม ไม่แก่หรืออ่อนจนเกินไป และเก็บพร้อมติดขั้วด้วย
- การเก็บผลผลิตเก็บเกี่ยวได้ยาวนานถึง 9 เดือน ต้นจึงโทรม
ฤดูการเหมาะสมในการปลูก
- มะเขือเปราะเป็นพืชที่ปลูกได้ทุกพื้นที่ ปลูกได้ตลอดปี
• โรคและแมลงศัตรูของมะเขือเปราะ
1. โรคต่างๆ และวิธีการป้องกัน
โรคผลเน่าแห้งดำ
- ป้องกันโดย ใส่หินปูนขาวรองก้นหลุม 1-2 ช้อนโต๊ะ และฉีดพ่นแคลเซียมระยะเติบโตจนถึงการเก็บเกี่ยว
โรคโคนเน่า
- ป้องกันโดย ใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มา
2.แมลงศัตรูพืช และวิธีการป้องกัน
เพลี้ยไฟ
- ป้องกันโดยควบคุมโดยการฉีดพ่นน้ำในช่วงอากาศแห้งแล้ง
หนอนเจาะผล
- ป้องกันโดยฉีดพ่นผลด้วยน้ำสกัดเมล็ดสะเดา
แมลงหวี่ขาว แมลงกินใบกินดอก หนอนกินผล เพลี้ยไฟ หรือ โรคใบเหลืองใบด่าง ป้องกันโดย
- พริกแกง 200 กรัม กรองด้วยผ้าขาวบาง เอาเฉพาะน้ำกรองมาใช้ + ผสมสุราขาว 40 ดีกรี 330 ซีซี. + น้ำส้มควันไม้ 100 ซีซี. + น้ำเปล่า 20 ลิตร พ่นให้ชุ่มทุกสัปดาห์
- หรือใช้น้ำส้มควันไม้ 100 ซีซี. + น้ำเปล่า 25 ลิตร พ่นให้ชุ่มทุกสัปดาห์
• สรรพคุณของมะเขือเปราะที่ดีต่อสุขภาพ
มะเขือเปราะ ประกอบด้วยโปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก ไทอะมิน ไนอะซิน ไรโบฟลาวิน วิตามินเอ วิตามินซี
ช่วยบำรุงหัวใจ
ลดความดันโลหิต
ช่วยต้านมะเร็ง
บรรเทาอาการโรคเบาหวาน
ช่วยขับพยาธิ
ลดอาการอักเสบ
ช่วยขับปัสสาวะ
ช่วยระบบย่อยให้ดีขึ้น
ลดการบีบตัวของกล้ามเนื้อ
• เมนูอาหารยอดนิยมจากมะเขือเปราะ
แกงเขียวหวานไก่ เป็นเมนูยอดนิยมที่คนไทยนิยมทานกับขนมจีน หรือข้าวสวยร้อนๆๆ มีกลิ่นหอมของเครื่องแกง และความมันจากกะทิ มีรสเผ็ดจากพริก ทำให้เจริญอาหารได้ดี วิธีทำไม่ยากมีดังนี้
แกงเขียวหวานไก่
เครื่องปรุง
- ไก่ 1 ขีด
- หัวกะทิ 1 ถ้วย
- หางกะทิ ½ ถ้วย
- ใบโหระพา 1 ช้อนโต๊ะ
- ใบมะกรูด 1 ช้อนโต๊ะ
- ลูกมะเขือพวง 2 ช้อนโต๊ะ
- น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ
- น้ำตาลปี๊บ 1 ช้อนโต๊ะ
- พริกชี้ฟ้าแดง 3 เม็ด
- มะเขือเปราะ 6-8 ลูก หั่นเป็น 4 ส่วนและแช่ในน้ำเกลือ เพื่อไม่ให้มะเขือเปราะดำ
- พริกแกงเขียวหวานสำเร็จ 100 กรัม หรือ ทำเครื่องแกงเขียวหวานทำเอง ดังสูตรข้างล่างนี้
เครื่องแกงเขียวหวานทำเอง
- พริกชี้ฟ้าสด 10 เม็ด
- พริกขี้หนู 10 เม็ด
- เกลือป่น ½ ช้อนโต๊ะ
- พริกไทยเม็ด 1 ช้อนโต๊ะ
- รากผักชี 1 ช้อนโต๊ะ
- ข่า 1 ช้อนโต๊ะ
- ตะไคร้ 1 ต้น
- หอมแดง 2 หัว
- กระเทียม 10 กลีบ
- กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ
- ผิวมะกรูด 1 ช้อนโต๊ะ
- ลูกผักชีคั่ว ½ ช้อนโต๊ะ
- ยี่หร่า 1 ช้อนชา
วิธีทำ
- โขลกน้ำพริกแกงให้ละเอียด หรือใช้เครื่องแกงสำเร็จ
- หั่นไก่เป็นชิ้นขนาดพอควร
- คั้นกะทิ หัว 1 ถ้วย หางกะทิ 2 ถ้วย
- เคี่ยวหัวกะทิให้แตกมัน ใส่พริกแกง ผัดพอหอม และแตกมัน
- ต้มไก่กับหางกะทิพอสุก ใส่น้ำพริกแกงที่ผัดไว้ลงเคี่ยวพอสุก ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำตาลปี๊บ ชิมรสเค็มหวาน
- ใส่มะเขือเปราะ มะเขือพวง ต้มพอสุกปิดไฟ โรยหน้าด้วยใบมะกรูด ใบโหระพา และพริกชี้ฟ้าแดงหั่นแฉลบ
• สรุป
มะเขือเปราะ เป็นผักที่นิยมทาน เพราะเป็นส่วนประกอบสำคัญในเมนูยอดนิยมต่างๆๆ ในอาหารไทยหลายเมนูนอกจากนี้ยังมีสารอาหารที่สำคัญที่ดีต่อสุขภาพ
มะเขือเปราะมีหลายสายพันธุ์ และมีสีสันหลากหลาย ทำให้มีประโยชน์แตกต่างกัน เนื่องจากสารไฟโตนิวเทรียนท์ในผักสีต่างๆ มีสารต้านอนุมูลอิสระแตกต่างกันในแต่ละสีผัก
นอกจากนี้ควรรู้จักเลือกประเภทผักที่ลดโรคได้เพื่อทำให้มีสุขภาพที่ดี
สินค้าที่น่าสนใจ
ต้นโรสแมรี่เลื้อย
ต้นหญ้าหวาน|
69฿59฿ต้นเปปเปอร์มินต์ (Peppermint)
ต้นกะเพราแดง
ต้นพริกขี้หนู
ต้นสะระแหน่
ต้นวอเตอร์เครสเขียว
ต้นผักชีฝรั่ง
ต้นจิงจูฉ่าย
ต้นกระชายขาว
ต้นวอเตอร์เครสแดง
เมล็ดพันธุ์กะเพราแดง
เมล็ดพันธุ์โหระพา
เมล็ดพันธุ์ผักสลัดบิ๊กเรดโอ็ค
เมล็ดพันธุ์กะเพราป่า
เมล็ดพันธุ์มะเขือเทศลูกท้อ
เมล็ดพันธุ์คะน้ายอด
เมล็ดพันธุ์แมงลัก
เมล็ดพันธุ์ถั่วฝักยาวพันธุ์เนื้อ
เมล็ดพันธุ์ถั่วพุ่ม
เมล็ดพันธุ์บวบงูสเน็กกี้
เมล็ดพันธุ์ผักกะหล่ำปลี
ไลซินัส พาซิโลมัยซิส ไลลาซินัส
ไลท์นิ่งค์ บาซิลลัส ทูริงเยนซิส
ลาร์มิน่า บาซิลลัส ซับทิลิส
พีสมอส เอสทีมซุปเปอร์พีท (ตรานกเงือก)
ปุ๋ยออสโมโค้ท-พลัส 12-25-6+1% แมกนีเซียม
ปุ๋ยเม็ดออสโมโค้ท 13-13-13
สตาร์เกิล ชนิดฉีดพ่น
ไตรโคเดอร์มา(อินดิวเซอร์)
130฿120฿บทความที่น่าสนใจ
ปลูกพริกอย่างไรให้ได้ผลดก
มาเรียนรู้วิธีการปลูกพริกที่ทำให้ผลดก และชนิดของพริกต่างๆที่นิยมปลูกทาน พร้อมปฏิทินการปลูกพริกที่ควรรู้
10 ผักกินใบซุปเปอร์ฟู้ดเพื่อสุขภาพ
ผักกินใบซุปเปอร์ฟู้ดมีอะไรบ้าง และมีประโยชน์และช่วยลดโรคต่างๆได้อย่างไร?
ประโยชน์ของพริกดีต่อสุขภาพ
พริกมีประโยชน์ อุดมไปด้วยวิตามินเอ และซีสูง มีสารแคปซินที่ทำให้เกิดความเผ็ดแต่มีประโยชน์ต่อร่างกาย พริกแต่ละชนิดเผ็ดต่างกันควรทานให้เหมาะสม
9 สายพันธุ์มะเขือเปราะยอดนิยมที่ควรปลูก
รวมสายพันธุ์ยอดนิยมของมะเขือเปราะ ผักที่นำทำอาหารหลายเมนู สรรพคุณมาก ที่ควรปลูกในบ้าน
10 ผักสวนครัวมีอะไรบ้าง?ที่ปลูกแล้วได้ทานประจำ
ชนิดผักสวนครัวอะไรบ้างที่ควรปลูกไว้ในบ้านแล้วคุ้มค่า ประหยัดค่าใช้จ่าย และนำมาประกอบอาหารได้หลายเมนู
โรสแมรี่ใบไหม้จะทำอย่างไรให้รอด
ปลูกโรสแมรี่กี่ครั้งก็ไม่เคยรอด? มารู้วิธีป้องกัน และทำให้รอดเมื่อเกิดโรคใบไหม้ และรากเน่าในโรสแมรี่
ปลูกผักชีฝรั่งให้กินยาวสำหรับมือใหม่
เทคนิคการปลูกผักชีฝรั่ง ให้ได้ทานยาวตลอดปี พร้อมเคล็ดลับการบำรุง และการป้องกันโรค สำหรับมือใหม่หัดปลูก
10 สรรพคุณของมะเขือเทศ
สรรพคุณของมะเขือเทศที่มีคุณค่าทางอาหาร พร้อมทั้งสารอาหารต่างๆที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย และข้อควรระมัดระวังในการทาน
8 เหตุผลเหลือเชื่อที่คุณต้องดื่มชาดอกเก๊กฮวยเป็นประจำ
ชาดอกเก๊กฮวยเป็นชาที่นิยมทานในกลุ่มผู้ดูแลสุขภาพ เป็นเครื่องดื่มเหมาะสำหรับทุกคนในครอบครัว เพราะไม่มีคาเฟอีน ไม่มีไขมัน และคอเลสเตอรอล
เสน่ห์โรสแมรี่พันธุ์พุ่มและพันธุ์เลื้อยที่คุณควรรู้
โรสแมรี่เป็นสมุนไพรได้รับความนิยมมาก ส่วนใหญ่นำมาประกอบอาหารให้มีรสชาติดี และมีประโยชน์ต่อสุขภาพ มีหลายสายพันธุ์ ลองหาต้นโรสแมรี่มาปลูกที่บ้านพร้อมแต่งบ้านได้อีกด้วย
แค่รู้จักประเภทผักสวนครัวมีอะไรบ้าง ก็ลดโรคได้
การแยกประเภทของผักสวนครัว เพื่อให้เลือกทานประเภทของผักให้เหมาะสมกับความต้องการของร่างกาย และหลีกเลี่ยง หรือบรรเทาโรคที่จะเกิดขึ้น
เลือกทานสีของผักและผลไม้อย่างไร?ให้มีสุขภาพดี
ผักและผลไม้ที่มีหลากสี เกิดจากไฟโตนิวเทรียนท์ที่เป็นสารพฤกษเคมีที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ และฤทธิ์ต้านการอักเสบ มีประโยชน์ต่อร่างกายที่ควรรู้จัก